Od chwili wyzwolenia KL Auschwitz, Muzeum Auschwitz-Birkenau upamiętnia ofiary niemieckiego nazistowskiego obozu koncentracyjnego i zagłady Auschwitz-Birkenau.
Kolejne rocznice wytyczają linię czasu, która nas oddziela od tragicznych wydarzeń, jakie się rozegrały w pięcioletniej historii obozu oraz jego podobozów. W 2014 r. przypada 70 rocznica deportacji do Auschwitz Żydów z Węgier, 70 rocznica deportacji do Auschwitz Polaków aresztowanych w trakcie Powstania Warszawskiego, 70 rocznica zagłady w Auschwitz Żydów z likwidowanego łódzkiego getta, 70 rocznica likwidacji Zigeunerlager w Birkenau oraz 70 rocznica buntu więźniów w Sonderkommando w Auschwitz. Podczas uroczystości z okazji wyzwolenia Auschwitz w swoim wystąpieniu dyrektor Miejsca Pamięci Auschwitz dr Piotr M.A. Cywiński podkreślił, iż tegoroczne obchody są początkiem przygotowań do przyszłorocznej okrąglej, siedemdziesiątej rocznicy wyzwolenia obozu, a przypadające w roku 2014 okrągłe rocznice wydarzeń z 1944 r. wprowadzą nas w rok wielkiej rocznicy.
Fundacja Pobliskie Miejsca Pamięci Auschwitz-Birkenau aktywnie uczestniczy w uroczystościach związanych z upamiętnieniem wydarzeń roku 1944. Jednym z nich jest deportacja Żydów z Węgier w ramach tak zwanego ostatecznego rozwiązania kwestii żydowskiej (Endloesung). Po wkroczeniu w marcu 1944 r. na teren Węgier wojsk niemieckich podjęto działania w kierunku przygotowania do deportacji Żydów węgierskich. Organizacją transportów zajęły się władze węgierskie, a nad całością operacji czuwał Obersturmbannfuehrer SS Adolf Eichmann. Żydzi węgierscy stanowili najliczniejszą grupę Żydów deportowanych do KL Auschwitz. W okresie od maja do lipca 1944 r. do obozu przywieziono ponad 430 tyś. osób.
W ramach tych działań nasza Fundacja wraz z przyjaciółmi, ludźmi dobrej woli i Fundatorem, ratuje kolejne artefakty związane z funkcjonowaniem kompleksu KL Auschwitz-Birkenau. Wśród nich są również przedmioty codziennego użytku, smutne świadectwo zagłady deportowanych Żydów z Węgier. Te niepozorne obiekty są zarówno niemymi świadkami tragedii, a także bezcennymi pamiątki które Fundacja postanowiła chronić.
Kolejnym obiektem uratowanym od zniszczenia jest historyczny wagon kolejowy. Został on zbudowany w Győr na Węgrzech w fabryce Magyar Waggon- és Gépgyár Részvénytársaság w 1921 r. Jest to obiekt szczególny, a jego wyjątkowość wynika z faktu, iż wagonami tego typu w okresie od maja do lipca 1944 r. przewożono do KL Auschwitz Żydów z Węgier. Dotychczasowe badania, nie pozwalają jednoznacznie stwierdzić, by przedmiotowy wagony był wykorzystywany w czasie transportów Żydów węgierskich, ale też tego nie wykluczają, sugerują natomiast, że po zakończeniu II wojny światowej został włączony do ilostanu PKP i do 1958r. był wagonem handlowym potem gospodarczym, po czym jako skasowany trafił na magazyn. Powyższe informacje potwierdzają oryginalność zachowanych drewnianych elementów konstrukcji wagonu, które w świetle tych ustaleń pochodzą z okresu okupacji.
Fundacja pozyskuje kolejne artefakty związane z działalnością KL Auschwitz-Birkenau i jego podobozów. Stan zachowania przedmiotowych obiektów w większości wymaga natychmiastowej interwencji konserwatorskiej. W związku z tym zwracamy się do instytucji oraz osób, którym idea Fundacji jest bliska o wszelką pomoc, która pozwoli zabezpieczyć obiekty i umożliwi ich przyszłą ekspozycję.
