Skip to content
Fundacja Pobliskie Miejsca Pamięci Auschwitz-Birkenau Fundacja Pobliskie Miejsca Pamięci Auschwitz-Birkenau

  • O nas
    • O nas
    • Koncepcja programowa
    • Partnerzy i darczyńcy
    • Współpraca z Fundacją
    • Patronat Muzeum Auschwitz-Birkenau
    • Logotypy do pobrania
  • Wesprzyj fundację
  • Miejsca pamięci
    • Kantyna SS
    • Karna Kompania Kobiet
    • Magazyny żywnościowe
    • KL Auschwitz III Monowitz – wystawa IG Farben
    • Podobóz Jawischowitz
    • Kopalnia Węgla Jawiszowice
  • Informacje
    • Aktualności
    • Filmy
    • Wystawa “Anatomia cierpienia w Auschwitz”
    • BIP
  • Kontakt
  • EN
Fundacja Pobliskie Miejsca Pamięci Auschwitz-Birkenau
Fundacja Pobliskie Miejsca Pamięci Auschwitz-Birkenau

Bór-Budy 3 XII 1944

Posted on 2014-12-192024-06-07

Mija 70 lat od dramatycznych wydarzeń jakie się rozegrały 3 grudnia 1944 r. we wsi Bór-Budy. Owego dnia w domu Zdrowaków przebywało czterech partyzantów z oddziału  AK „Sosienki”, Stanisław Furdyna (nr 193), Antoni Wykręt (nr 613), Stanisław Kwiatkowski (nr 12374), Marian Szayer (nr 17036). Byli oni uciekinierami z KL Auschwitz. Pierwszym dwóm udało się zbiec z obozu we wrześniu 1944 r., a już miesiąc później w brawurowej akcji uwolnili oni Mariana Szayera.

Feralnego dnia do domu Zdrowaków zawitał esesman Aleks, który spotkał się z partyzantami i wyraził chęć wstąpienia do ich oddziału, po czym się oddalił w celu przyniesienia broni z obozu. Niedługo po odejściu Aleksa przed domem pojawiły się ciężarówki z esesmanami. Uzbrojeni Niemcy otoczyli budynek i rozpoczęli ostrzał. Partyzanci podjęli walkę i odpowiedzieli ogniem. W nierównej walce na miejscu zginęli trzej z nich, jedynie Antoni Wykręt został wzięty do niewoli. Kiedy był wieziony ciężarówką do obozu na  publiczną egzekucję udało mu się uciec. Jako jedyny przeżył potyczkę i wojnę, zmarł w 1995 roku.

Rodzinę Zdrowaków, Jana oraz Annę, a także ich córki Zofię i Emilię aresztowano. Ich dziesięcioletni syn Stanisław ukrył się w czasie walki u sąsiadów i uniknął aresztowania. Uwięziony został również lokator Zdrowaków, Edmund Kluczny oraz wszyscy mężczyźni z sąsiedztwa jako zakładników. Aresztowanych zakładników zwolniono z KL Auschwitz dwa tygodnie później.

Zdrowaków umieszczono oddzielnie w bloku 11 w areszcie obozowym. Za ukrywanie partyzantów czekała ich śmierć, ale wcześniej mieli oni przejść śledztwo którym towarzyszyły brutalne przesłuchania. Udało im się jednak dotrwać do ewakuacji obozu i w dniu z 16 na 17 stycznia 1945 r. trafili do kolumny „Marszu Śmierci”. Jan Zdrowak trafił do KL Mauthausen, gdzie zginął. Anna Zdrowak wraz z córkami miała więcej szczęścia, udało im się uciec z kolumny ewakuacyjnej.  

W artykule wykorzystano fotografie prezentowane na wystawie w budynku byłej szkoły w Borze, będącym obecnie pod opieką naszej Fundacji.

Historia

Nawigacja wpisu

Previous post
Next post

Related Posts

Bór

Dziś mija 73-cia rocznica bestialskiego mordu na Karnej Kompani Kobiet w podobozie KL Auschwitz Budy-Bór

Posted on 2015-10-152024-06-07

W dniu dzisiejszym przypada kolejna rocznica bestialskiego mordu na  Karnej Kompani Kobiet w podobozie KL Auschwitz Budy-Bór. Los kobiet w tej Kompani od samego początku jej założenia był tragiczny. Codziennie były one poddawane morderczej pracy ponad siły oraz maltretowane fizycznie i psychicznie. W 1942 roku, 5 października miały miejsce zdarzenia,…

Read More

Wspierają Nas

Posted on 2015-07-152024-06-07

Dzięki współpracy z Muzeum Auschwitz – Birkenau w Oświęcimiu, na stronie Muzeum w zakładce Lokalni Partnerzy został zamieszczony link do naszej Fundacji. Jest to kolejny krok w ramach naszej wspólnej działalności, której nadrzędnym celem jest ochrona pozostałości po kompleksie KL Auschwitz. Liczny zbiór oryginalnych artefaktów po KL Auschwitz-Birkenau, którym opiekuje się Fundacja…

Read More

Rocznica wyzwolenia KL Auschwitz

Posted on 2015-01-112024-06-07

27 stycznia 2015 roku mija kolejna rocznica wyzwolenia kompleksu KL Auschwitz. Już siedemdziesiąt lat dzieli nas od chwili kiedy na terenie obozu pojawili się żołnierze Armii Czerwonej. Przynieśli oni upragnioną wolność tym, którzy stracili wszelką nadzieję, że ją kiedyś odzyskają. Wyzwoleni więźniowie oraz wolne od okupanta społeczeństwo polskie w niedługim…

Read More

Dodaj komentarz Anuluj pisanie odpowiedzi

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

Kontakt

e-mail: fpmp@auschwitz-podobozy.org
Telefon:
+48 888 220 174
+48 889 805 248

Adres do korespondencji:

Fundacja Pobliskie Miejsca Pamięci Auschwitz-Birkenau
ul. Bór 67
32-620 Brzeszcze

Wesprzyj fundację

Fundacja Pobliskie Miejsca Pamięci Auschwitz-Birkenau
KRS 0000454495
NIP 549-243-58-05
REGON 122876574

numer rachunku bankowego:
Bank PKO BP, SWIFT: BPKOPLPW 

PL 42 1020 2384 0000 9202 0168 0271

Polityka Prywatności

©2025 Fundacja Pobliskie Miejsca Pamięci Auschwitz-Birkenau | WordPress Theme by SuperbThemes

Używamy ciasteczek, aby zapewnić najlepszą jakość korzystania z naszej witryny.

Możesz dowiedzieć się więcej o tym, jakich ciasteczek używamy, lub wyłączyć je w .

Fundacja Pobliskie Miejsca Pamięci Auschwitz-Birkenau
Powered by  Zgodności ciasteczek z RODO
Przegląd prywatności

Ta strona korzysta z ciasteczek, aby zapewnić Ci najlepszą możliwą obsługę. Informacje o ciasteczkach są przechowywane w przeglądarce i wykonują funkcje takie jak rozpoznawanie Cię po powrocie na naszą stronę internetową i pomaganie naszemu zespołowi w zrozumieniu, które sekcje witryny są dla Ciebie najbardziej interesujące i przydatne.

Ściśle niezbędne ciasteczka

Niezbędne ciasteczka powinny być zawsze włączone, abyśmy mogli zapisać twoje preferencje dotyczące ustawień ciasteczek.

Jeśli wyłączysz to ciasteczko, nie będziemy mogli zapisać twoich preferencji. Oznacza to, że za każdym razem, gdy odwiedzasz tę stronę, musisz ponownie włączyć lub wyłączyć ciasteczka.